17/05/2013

Conselhinho 4: o til (parte 2)

Para aprender a escrivir ca normativa da Alianza Lingüística polo Idioma Galego (ALIG) agora miraremos como se fai o plural das palavras rematadas em -M.

Conselhinho 4: o til (parte 2)
Toda-las palavras rematadas em -M no singular fam o plural da seguinte forma, sustituímos o -M por um til que vai sobre a vogal anterior e engadimos -S.
Exemplos:
alemám > alemãs
cam > cãs
razóm > razõs
leóm > leõs




Como podemos comprovar na image, o til é, na sua esencia, um N 
que se coloca enriba dũa letra. 

Pode-se ler de dous xeitos diferentes segundo a zona do falante. O til indica um -N final pra aqueles falantes que dim alemáns, cans, razóns e leóns, pero o til nom se le pra os falantes das zonas onde se di alemás, cas, razós e leós. Recupera-se o til nos pluraes para unificar na escrita estas duas evoluciõs mencionadas.



O til pode-se ler ou nom dependendo da zona do falante, deste xeito, "corazõs"
pronúncia-se "corazóns" ou "corazós".

Nas zonas máis orientaes do galego, o plural das rematadas em -M fai-se do mesmo xeito, pero em vez de engadir -S, engade-se -ES.
Exemplos:
alemám > alemães
cam > cães
razóm > razões
leóm > leões

Lembremos que nos ditongos nunca se le o til, por tanto, em palavras como irmão ou razões o til é mudo e lem-se irmau ou irmao e razois ou razoes. O til aparece por razõs etimológicas e para manter certa unificacióm e semelhanza na escrita ca forma das outras zonas.


Nota: A normativa da RAG só acepta ũa única evolucióm para a variante culta, que é a da zona máis ocidental de Galícia, é dicir, a rematada em -NS.
Para a ALIG toda-las evoluciõs tenhem o mesmo valor pero recomenda-se o uso da forma própia da zona de seu.


Conselhinho 5: http://alianza-polo-galego.blogspot.com.es/2013/05/conselhinho-5-acentuaciom-parte-1.html
Conselhinho 3: http://alianza-polo-galego.blogspot.com.es/2013/05/conselhinho-3-o-til-parte-1.html

Nenhum comentário:

Postar um comentário