01/05/2013

Existe um galego normal e um galego artificial? (Parte I)


Como xa vos fixariades existe um galego estranho e um galego normal. O galego normal é o que falamos na casa, é dicir, o galego de toda a vida, pero tamém existe um galego estranho, que é o galego da escola, o da televisióm, etc. E por que parece estranho? Realmente o é? Ũa das causas é a substitucióm linguística a prol do castelám.
                Vou-vos contar a minha experiéncia persoal, e a razóm de por que afirmo isto. Tenho 19 anos, e levo quase toda a minha vida pensando que existe um galego normal e um galego artificial, polo menos ainda me dei conta a tempo que se nom morreria pensando iso. A minha visióm do galego era así, o galego normal era o que falavamos no dia a dia com castelanismos, e o galego artificial, o da escola, cheo de palavras que só se viam nos livros. Máis tarde, devido ao meu companheiro e a nosa aficióm polas línguas, fixo que me fixara máis no xeito de falar das minhas avoas, e foi quando me decatei que, elas, que estuveram toda a minha vida ao meu lado e sempre falara com elas, usavam esas palavras que pra mim só formavam parte do galego artificial. Grande foi a minha sorpresa ao escoitá-las dicir ninguém mália o primeiro em pensar eu fora "Bueno, aprenderiam-na coa televisióm". Seguim prestando atencióm, e a seguinte palavra que escoitei foi ficar. E así pasou com máis palavrinhas. Eram demasiadas, palavras que usavam pero que tamém intercambiavam cas formas castelãas pra nom se repetirem demasiado. E o mesmo pasa cas estruturas do galego, podemo-las escoitar dicir "pra o limpar" como "pra limpá-lo", mentres que a forma máis usada pola gente nova (ou a única forma usada) é "pra limpiá-lo" devido à sua semelhanza coa forma castelãa "para limpiarlo". Ainda así, como pode ser posivle que todas estas cousinhas pra os meus oídos pasaram completamente despercibidas se as minhas avoas sempre falarom así?


                Tenho duas avoas, vivo na mesma casa coa minha avoa materna, e a avoa paterna é a minha vecinha. Coa minha avoa paterna aprendim a palavra soidades, que é a palavra patrimonial que temos aquí pra o famoso sentimento de nostálgia chamado morrinha. Nom é recomendavle usar "morrinha" onde vivo eu, xa que esta palavra quere dicir que nom te banhas e/ou sucidade. Tendo ese significado, é ũa alegria pra mim descubrí-la palavra "soidades", como comprenderedes. Vendo o maravilhoso control que as minhas avoas (e tamém outras persoas da família como o meu pai) tenhem sobre o galego, ademais de fixar-me no seu xeito de falar, comezou a hora das preguntas. Coa que máis falo é ca minha avoa materna, xa que vivimos na mesma casa, e ademais, parece gustar-lhe moito que lhe pregunte estas cousas. Com ela aprendim, ou descubrim, melhor dito, diferentes palavras da minha zona como o sistema das feiras (segunda-feira, terceira/terza-feira, quarta-feira, quinta-feira, sexta-feira, sábado e domingo) pra os dias da semana, que os autobuses recibem o nome de ónibus, que as "mejillas" podem-se chamar fazulas, etc. Antes, todo iso seria pra mim galego artificial. Pero que realmente falem así as minhas avoas cámbia totalmente a situacióm, xa que se volve automaticamente galego normal. Pero que eu nom conocera todas estas palavras é devido a duas cousinhas que estám estreitamente ligadas. Transmisióm lingüística familiar influenciada polo castelám devido à forte influéncia do castelám sobre Galícia. Pero aquí nom remata todo porque todas estas palavras que pra mim antes eram galego estranho e artificial resulta que pra outra geracióm de galegos recibe outro nome: galego de velhos. Quando lhe pregunto ao meu pai sobre todas estas palavras, menciona nom usá-las por serem palavras dos velhos. Dicir coitelo e nom "cuchillo", vasoira e nom "escoba", rúvio e nom "rojo", cadeira e nom "silla", ónibus e nom "autobús"... é pra el galego de velhos. Nom é um galego estranho. É galego, galego. Galego natural. Um galego que tantas persoas buscam, está a ser substituído progresivamente polo castelám. 


Parte 2: http://alianza-polo-galego.blogspot.com.es/2013/05/existe-um-galego-normal-e-um-galego_6.html

Nenhum comentário:

Postar um comentário